Łańcuch rozrządu – zalety, objawy zużycia
W silnikach spalinowych – benzynowych i wysokoprężnych – stosuje się dwa rodzaje napędu rozrządu – pasek i łańcuch. Oba rozwiązania mają swoje zalety, natomiast silniki napędzane łańcuchem uchodzą za mniej kłopotliwe. Dlatego sprawdzamy, czym jest łańcuch rozrządu, jakie są objawy i przyczyny zużycia, a także, jak wygląda procedura wymiany takiego podzespołu.
Za co odpowiada układ rozrządu?
W większości aut mechanizm rozrządu jest montowany w głowicy silnika. Natomiast silniki z łańcuchem rozrządu uchodzą za wytrzymalsze od jednostek z paskiem. Dawniej żywotność łańcucha rozrządu szacowano nawet na przebieg 500 000 kilometrów. Obecnie nic takiego nie ma miejsca, ponieważ również łańcuch rozrządu podlega okresowej wymianie, sporadycznie zdarza się, że nawet co 100 000 kilometrów.
Stosowanie łańcucha kosztem paska spopularyzowała era downsizingu i stawiania przez producentów na mocne silniki o mniejszej pojemności. W takich jednostkach pasek jest zbyt słaby, aby oprzeć się stawianym obciążeniom.
Natomiast sam układ rozrządu to podstawowy podzespół silnika sterujący pracą zaworów dolotowych i wydechowych. Zawory dolotowe muszą być otwierane i zamykane w odpowiednim momencie – zsynchronizowanym z położeniem tłoków i wału korbowego – dla dostarczania do cylindra mieszanki paliwowo-powietrznej lub powietrza. Zadaniem zaworów wydechowych jest odprowadzanie spalin z komór jednostki napędowej. Jeżeli proces otwierania i zamykania zaworów jest zaburzony, prowadzi to do spadku mocy i generowania większej ilości zanieczyszczeń. Najpoważniejszą konsekwencją jest zderzenie tłoka z otwartym zaworem, co może skutkować uszkodzeniem tłoka i cylindra. Oprócz tego napęd rozrządu służy również do napędzania pompy oleju oraz pompy cieczy chłodzącej.
Przeczytaj też: "Nadmiar oleju w silniku – zagrożenia, konsekwencje, jak usunąć nadmiar środka?"
Objawy awarii łańcucha rozrządu
Obecnie łańcuch rozrządu jest częścią eksploatacyjną podlegającą wymianie. Wymianę zalecą się przy naprawie silnika wymagającej demontażu łańcucha. Dzieje się tak przy wymianie panewek, uszczelniaczy wału korbowego, uszczelniaczy wałka rozrządu czy uszczelki pod głowicą silnika. To naturalne, ponieważ po demontażu łańcuch rozrządu nie powinien być ponownie zamontowany. Wymiana jest też wskazana w momencie, kiedy łańcuch daje objawy awarii:
- * Metaliczne terkotanie na zimnym silniku – wskazuje na rozciągnięty łańcuch uderzający o osłonę, natomiast podobne objawy może dawać zbyt mały poziom oleju silnikowego uniemożliwiający prawidłową pracę napinacza łańcucha rozrządu, dlatego należy sprawdzić ilość smaru.
- * Spadek mocy, wzrost spalania, nierówna praca silnika – możliwe przeskoczenie rozciągniętego łańcucha rozrządu wskutek braku synchronizacji między wałem korbowym a wałkiem rozrządu. Jeżeli dojdzie do zerwania i zderzenia tłoków z zaworami, konieczna jest kosztowna naprawa silnika, często nieopłacalna.
Przeczytaj też: "Wymiana świec zapłonowych – czym są świece, jak często wymieniać?"
Polecane produkty
Oczywiście właściciel może wydłużyć żywotność łańcucha rozrządu. Kluczowe znaczenie ma odpowiednie smarowanie, dlatego należy:
- * stosować olej do silnika zgodny z zaleceniami producenta;
- * regularnie wymieniać olej wraz z filtrem;
- * kontrolować poziom i dolewać oleju silnikowego.
Znaczenie ma też sposób eksploatacji pojazdu, zwłaszcza w pierwszych chwilach po uruchomieniu auta, kiedy łańcuch może nie być idealnie smarowany. W tym okresie należy delikatnie obchodzić się z silnikiem. Warto unikać też niskich obrotów, agresywnego przyspieszania i hamowania, szkodzi też długotrwała jazda na wysokich obrotach. Natomiast zużyciu ulega nie tylko łańcuch, ale także inne elementy napędu (np. wytarcie lub skruszenie ślizgów, zużyty hydrauliczny napinacz).
Ile kosztuje wymiana łańcucha rozrządu?
Koszt wymiany rozrządu jest różny, zależny zwłaszcza od stopnia dostępności, a więc od silnika i samochodu. Jeżeli dostęp jest utrudniony, na przykład od strony ściany grodziowej, koszt wymiany może pochłonąć nawet kilka tysięcy złotych. Natomiast najczęściej wymiana łańcucha rozrządu, wliczając robociznę i części (komplet łańcucha rozrządu, ślizgi, prowadnice, pompa cieczy chłodzącej, olej silnikowy, płyn chłodniczy) nie przekracza 1500 złotych.
Przeczytaj też: "Tarcze nawiercane – wady i zalety, zastosowanie"
Należy przy tym pamiętać, że niezależnie od rodzaju napędu rozrządu – pasek czy łańcuch – procedura wymiany wymaga dużej precyzji. Dlatego warto zachować paragon czy fakturę z przeprowadzonej wymiany, co pozwoli chronić swoje racje, jeżeli mechanik popełni błąd. Oczywiście w Moto Prezent wszystkie auta przeznaczone do jazdy po torze wyścigowym – również z napędami rozrządu w formie łańcucha – są serwisowane przez doświadczonych i wysoce wykwalifikowanych mechaników korzystających wyłącznie z najlepszych i oryginalnych części.
na prezent?
