Kontrola trakcji – co to jest i jak działa system ASR?
Kontrola trakcji to jeden z najważniejszych systemów w samochodzie, który ma niebagatelne znaczenie dla bezpieczeństwa jazdy. Tymczasem wielu kierowców wciąż nie wie, czym jest system kontroli trakcji, w skrócie ASR. Dlatego podpowiadamy, jakie zadanie i funkcję pełni w aucie system Acceleration Slip Regulation, a także co różni go od ESP (ang. Electronic Stability Programme).
System kontroli trakcji – jak działa ASR?
System kontroli trakcji (ASR) to układ kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas poruszania się samochodem. Głównym zadaniem tego układu jest kontrola prędkości obrotowej kół w trakcie jazdy. Dzięki temu podczas poruszania koła nie tracą przyczepności z nawierzchnią, co dotyczy również skomplikowanych manewrów.
Przeczytaj też: "Doskonalenie techniki jazdy – dlaczego warto, jak wygląda, ile kosztuje?"
Do włączenia systemu ASR dochodzi w momencie, kiedy komputer monitorujący prędkość obrotową kół, co umożliwiają specjalne czujniki, wykryje rozbieżności między prędkościami kół i wykroczą one poza przyjęte normy. Zadaniem systemu ASR jest wówczas przyhamowanie kół. Może to odbywać się na kilka sposobów w zależności od producenta, np.:
- * przy użyciu hamulców – duża skuteczność, kiedy hamulec zwalnia koło łapiące przyczepność z nawierzchnią;
- * poprzez przymknięcie przepustnicy – mniej skuteczne rozwiązanie o wydłużonym czasie reakcji.
Kontrola trakcji – w jakich sytuacjach sprawdza się system kontroli trakcji ASR?
System ASR sprawdzi się m.in. w następujących sytuacjach:
- * podczas pokonywania wzniesienia – wjeżdżania i zjeżdżania ze wzniesienia;
- * podczas ruszania – zwłaszcza na mokrej, oblodzonej lub ośnieżonej nawierzchni;
- * podczas gwałtownego ruszania – żeby zapobiec wpadnięciu w poślizg;
- * podczas pokonywania ostrych zakrętów – szczególnie na mokrych, oblodzonych i ośnieżonych nawierzchniach, kiedy pojawia się ryzyko wpadnięcia w poślizg lub wypadnięcia z drogi.
Przeczytaj też: "Technika pokonywania zakrętów samochodem na torze wyścigowym"
ASR a ESP – co różni oba systemy?
Błędnie system ASR jest utożsamiany z ESP. Warto przypomnieć, że system ESP zadebiutował w 1995 roku w modelu Mercedes S600 Coupe. Natomiast jako obowiązkowy występuje we wszystkich autach sprzedawanych na terenie Unii Europejskiej dopiero od 2014 roku. Zastępcza nazwa to ESC (ang. Electronic Stability Control) i jest to system elektronicznie stabilizujący tor jazdy po wpadnięciu w poślizg.
Nie jest to system tożsamy z ASR. ESP kontroluje kierunek pojazdu, a jeżeli zachodzi taka potrzeba, wspomaga się systemem kontroli trakcji (ASR). System ESP działa bowiem wespół z systemem ABS (zapobiega blokowaniu kół podczas hamowania). ESP monitoruje kąt skrętu kierownicy w odniesieniu do rzeczywistego kierunku jazdy, mierząc prędkość kół oraz kąt odchylenia i kąt skrętu w częstotliwości aż 25 razy na sekundę.
Jeżeli jest taka potrzeba, a auto traci przyczepność boczną, system ESP łagodzi przyczynę poślizgu. Zmniejszenie mocy i indywidualne sterowanie hamulcami sprawia, że samochód podąża za kątem skrętu kierownicy. System pomaga więc przy zaburzonej dynamice poprzecznej, podczas kiedy układy ABS i ASR – dynamice wzdłużnej.
Przeczytaj też: "Technika jazdy samochodem: jak zmieniać biegi?"
Czy można i kiedy wyłączyć układ kontroli trakcji w samochodzie?
Producenci nie rekomendują wyłączania systemu kontroli trakcji podczas codziennej jazdy. Natomiast jest to jak najbardziej możliwe, najczęściej przyciskiem znajdującym się na desce rozdzielczej.
Układ ASR można wyłączyć podczas przejażdżki po torze wyścigowym. W trakcie takiej jazdy doświadczeni kierowcy wchodzą w zamierzony i kontrolowany poślizg. System nie pomoże także podczas jazdy po sypkiej nawierzchni, na przykład zimą przy głębokim śniegu, latem w błocie czy w piasku. Dotyczy to również sytuacji, kiedy samochód utknął w takiej nawierzchni. Wówczas na czas wyprowadzenia auta warto wyłączyć system ASR.
Przeczytaj też: "Co to jest drift i jak robić to dobrze?"
na prezent?
